De chemie van (on)gelukkig zijn

Er zijn wellicht maar twee onderwerpen waar zo weinig over geweten is en toch zo veel over geschreven wordt: de liefde, en geluk. Vooral dat laatste lijkt men de laatste tijd onophoudelijk door ons strot te willen rammen.

Je kan geen magazine open slaan of je struikelt over ’10 Tips Om Gelukkig Te Worden’, geen boekhandel binnenwandelen zonder in het gezicht te worden geslagen met ronkende titels als ‘Geluk Maak Je Zelf’, ‘Geluk Zit In Je Hoofd’ en ‘Geluk Is Een Keuze’. Het lijkt soms wel alsof zowat de halve wereld zichzelf intussen kroonde tot geluksgoeroe. En dat vind ik gevaarlijk. (En dan heb ik het niet enkel over hoe afschuwelijk het woord geluksgoeroe klinkt.)

Niet één mens is gelijk aan een ander, laat staan dat zo’n handleiding voor geluk ooit als algemeen gegeven zou kunnen dienen.

Eerder deze week las ik een artikel waarin de auteur beweerde dat angst niet bestaat, en het bijgevolg een keuze is om al dan niet angstig te zijn. Wellicht makkelijk gezegd voor iemand die niet weet wat angst echt is, maar wetenschappelijk onderzoek heeft intussen al lang bewezen dat angst wel degelijk aantoonbaar is. De volledige uitleg en biologische termen bespaar ik je graag, maar kortweg komt het erop neer dat we een soort paniekknop in ons hoofd hebben die reageert op koolzuur. Beweren dat zoiets ‘gewoon tussen je twee oren zit’ is dus je reinste lulkoek.

Of ik niet overdreven pessimistisch reageer? Dat is mogelijk. Ik pretendeer dan ook niet dat ik weet wat gelukkig zijn precies is, of zou moeten inhouden. Noch geloof ik dat er universele tips bestaan voor een gelukkiger leven. Niet één mens is gelijk aan een ander, laat staan dat zo’n handleiding voor geluk ooit als algemeen gegeven zou kunnen dienen.

Geluk is iets dat je enkel vindt als je het niet zoekt, een gevoel dat je op de meest idiote momenten overvalt.

Streven naar een algehele staat van geluk, kan volgens mij enkel uitmonden in een algehele staat van ongeluk. Ik geloof niet dat geluk een doel kan zijn, wel een momentopname. Geluk is iets dat je enkel vindt als je het niet zoekt, een gevoel dat je op de meest idiote momenten overvalt. Dus laten we alsje-fucking-blieft stoppen met te doen alsof er een of andere geheime sleutel voor bestaat. There is no such thing.

Natuurlijk bepaal je tot op zekere hoogte je eigen geluk. Wie zichzelf geen glimlach gunt, zal ook nooit bulderlachen. Maar de omgeving waarin je geboren wordt, het milieu waarin je opgroeit, de liefde die je gaandeweg ontvangt van de personen rond je: daar heb je doorgaans weinig in te beslissen. Daarnaast blijven zaken als depressie en paniekstoornissen ook deels biologisch bepaald, door erfelijkheid, een tekort aan serotonine in de synapsspleet, beschadigingen aan de amygdala, en noem zo maar op.

Wie tegen een kankerpatiënt zegt ‘dat hij gewoon moet proberen om wat positiever in het leven te staan’, wordt overal (terecht) aan de schandpaal genageld. Wie hetzelfde zegt tegen iemand die niet langer kan opboksen tegen de druk van de maatschappij of het gevecht in eigen hoofd lijkt te verliezen, krijgt een auteurscontract.

0 thoughts on “De chemie van (on)gelukkig zijn”

Leave a Reply to lorevonck Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *