Bibliothekenbelang

Dit stuk werd overgenomen door De Wereld Morgen.

Ik was een weinig rebels kind. Als ik thuis moest zijn om 18u, arriveerde ik steevast om 17u55. Als ik een regel gebroken had en wist dat ik daarmee in conflict zou komen met mijn ouders, werd ik daar fysiek misselijk van. Er was echter één regel die ik meermaals bewust gebroken heb. En waar ik ook meer dan eens op betrapt werd. Dat was lezen in bed, tot lang na mijn bedtijd. Onder de lakens met een zaklamp. De reden waarom ik zo vaak betrapt werd, was omdat ik me – ook vandaag nog – genadeloos liet meezuigen in het verhaal. Zo genadeloos dat de wereld om me heen niet langer bij me binnenkwam. Ik kon het me gewoon niet laten.

De jongerenafdeling in onze plaatselijke dorpsbibliotheek heb ik zo goed als volledig verslonden. Ik stond als tiener dus al gauw tussen de rekken waar zich het overweldigende literatuuraanbod voor volwassenen bevond. Alsof er een nieuwe wereld voor me openging. Je mocht er vijf boeken per persoon uitlenen, maar omdat mijn broer allerminst interesse had in boeken, nam ik vaak ook zijn lidkaart mee en leende ik er tien per keer uit. En dan keerde ik nog vaak meermaals per week terug omdat ik na enkele dagen reeds door mijn voorraad heen zat.

Ik heb me vaak de Mathilda van het gezin gevoeld. Niet dat mijn ouders of broer oppervlakkige idioten zijn, maar ik was wel steeds het buitenbeentje. Mijn interesses lagen altijd ergens daar waar mijn ouders elkaar onbegrijpende blikken toewierpen en me vroegen waar ik dàt weer vandaan haalde. De bibliotheek voedde mijn honger naar kennis. Ik ben nooit een fantastische studente geweest, maar als iets me boeide, dan las ik alles dat er over te lezen viel. Zo heb ik op mijn elfde een volledig vertaalwoordenboek Engels-Nederlands uitgelezen, omdat ik de taal wilde leren.

Als ik opgegroeid was zonder bibliotheek, was ik ongetwijfeld een ander mens geworden. En ik weet niet of ik het dan had kunnen maken op deze arbeidsmarkt zonder diploma. Ik denk eerlijk gezegd van niet.

Vandaag ben ik fulltime freelancer. Om maandelijks de rekeningen te kunnen betalen, doe ik datgene wat ik mezelf heb aangeleerd dankzij de bibliotheek: lezen en schrijven. Ik word betaald om teksten te redigeren, te schrijven, na te lezen, te vertalen, te verbeteren. En ik kom daarmee rond omdat ik het goéd doe. Ik studeerde zeven jaar geleden af in het technisch secundair onderwijs. We kregen per week even veel uren Nederlands als we biologie en anatomie kregen. Het taalniveau was om te janken. Als ik opgegroeid was zonder bibliotheek, was ik ongetwijfeld een ander mens geworden. En ik weet niet of ik het dan had kunnen maken op deze arbeidsmarkt zonder diploma. Ik denk eerlijk gezegd van niet.

Heeft u eigenlijk wel stil gestaan bij de gevolgen van uw beslissing, meneer Gatz? Ik kan amper geloven dat u dezelfde man bent die ik enkele maanden terug op een boekvoorstelling van een vriend nog de literatuur en het belang ervan hoorde bejubelen. Op een moment waarop kinderarmoede in België hoger ligt dan ooit, besluit u om de subsidies van laagdrempelige, gezellige, warme gebouwen vol toegankelijke kennis, plezier en ontspanning af te nemen. Als u daar zelf de gevolgen niet van in kan zien, dan bent u de term cultuurminister meer dan onwaardig.